Algemene toespraak 4-meiherdenking 

Gepubliceerd op 4 mei 2019 om 17:21

Net zoals op veel plaatsen in Nederland en de rest van het Koninkrijk zijn wij stil. Stil om te herdenken.

Vandaag, op de vierde mei herdenken wij de oorlogsslachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, maar ook de slachtoffers van al die oorlogen daarna.

Wij herdenken de mensen die hun leven gaven voor onze vrijheid. En staan stil bij iedereen die zich door de jaren heen op uiteenlopende manieren heeft verzet tegen onderdrukking en terreur. Bij iedereen die niet in vrijheid kon kiezen.

In 2019 benadrukt het Nationaal Comité 4 en 5 mei het thema ‘in vrijheid kiezen’. In vrijheid kiezen betekent meer dan alleen kiesrecht. Kiesrecht dat we nu honderd jaar hebben in ons land. In vrijheid kiezen en leven moedigt aan om zelfstandig te denken.

Op veel plaatsen in deze wereld is die vrijheid er niet. Geen vrijheid om je mening te uiten, om kritisch te denken, om te zijn wie je bent.
En die vrijheid was er ook niet in de Tweede Wereldoorlog en al die oorlogen die er nog op volgden. Het open en vrije debat verstomde, democratie werd buitenspel gezet. Dit zette de deur open voor uitsluiting en onverschilligheid.

Democratie en vrijheid kunnen ook nu nog gevaar lopen als we heel geleidelijk een muur optrekken tussen groepen in de samenleving. Als we gaan denken in wij en zij. En dat heel gewoon gaan vinden. Het gaat er om hoe wij ons in ons dagelijks leven gedragen. Wat doen wij als het er op aankomt?

Schrijver Elie Wiesel, die Auschwitz overleefde, zei: “Het tegenovergestelde van liefde is niet haat, maar onverschilligheid.” Dit moeten we niet alleen zien als een les uit het verleden, maar ook als een opdracht voor de toekomst. Vrijheid en democratie komen met een verantwoordelijkheid. Ze vragen betrokkenheid.

Vandaag zijn we twee minuten stil… Stil om alle mensen te herdenken die hun leven gaven voor onze vrijheid.

De oorlog ligt bijna 75 jaar achter ons. Verschillende generaties zijn sindsdien in vrijheid opgegroeid. We hebben nogal wat te verdedigen. We hebben nogal wat te verliezen. Wie oog heeft voor een ander, wie met beide benen in de samenleving staat en betrokken is, die kan niet achteloos omgaan met vrijheid. Die kan niet onverschillig zijn over wat er gebeurt in de wereld, in ons land, in onze eigen buurt.

De vrijheid om te zijn wie je bent, om in veiligheid te kunnen samenleven, te kunnen kiezen. En om te herdenken.

Herdenken in vrijheid. Het is een voorrecht om te beschermen en te koesteren. Vrijheid is geen gegeven, het is een opdracht. We moeten er iedere dag voor kiezen en naar handelen.

Sprekers waren Douwe Zondervan (voorzitter Historische Kring), Stella van Gent (wethouder gemeente Súdwest-Fryslân), Ingeborg Maud (namens Dorpsbelang Woudsend) en twee jonge sprekers, Noa van der Meulen (Mr. Van de Brugschool) en Mylena de Wind (Bonifatiusschool).